ПсэупIэхэм яшIынкIэ пшъэрылъыр ПсэупIэхэм яшIынкIэ пшъэрылъыр
АР-м иминистрэхэм я Кабинет зичэзыу игъэкIотыгъэ планернэ зэхэсыгъоу тыгъуасэ иIагъэм тхьамэтагъор щызэрихьагъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.
Хабзэ зэрэхъугъэу, шъолъырымкIэ мэхьанэшхо зиIэ социальнэ Iофыгъохэр, пшъэрылъхэр зэшIохыгъэхэ зэрэхъурэм къэзэрэугъоигъэхэр тегущыIагъэх. Министерствэхэм, ведомствэхэм анахьэу анаIэ зытырагъэтын фэе лъэныкъохэр республикэм ипащэ афигъэнэфагъэх.
Адыгеим ивице-премьерэу Сапый Вячеслав къызэриIуагъэмкIэ, псэолъэшIыным ылъэныкъокIэ федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъокIыныгъэхэр фэхъущтых. АР-м и ЛIышъхьэ ипшъэрылъкIэ ащ фэгъэхьыгъэ зэхэсыгъохэр, зэIукIэгъухэр псэолъэшI компаниехэм, банкхэм адашIынхэу агъэнафэ. Пшъэрылъэу щытыр 2019-рэ илъэсым республикэм псэупIэ квадратнэ метрэ мин 271-рэ щышIыгъэныр ары. А планыр муниципалитетхэм атырагощагъ, илъэсым ыкIэм нэс къэгъэлъэгъон гъэнэфагъэхэм анэсынхэ фае. Фэтэрыбэу зэхэт унэу ашIыхэрэр ухыжьыгъэнхэмкIэ ыпэкIэ щыIэгъэ екIолIакIэр агъэфедэн алъэкIыщт. Ау унэм ишIын рагъэжьэгъэ къодые хъумэ, хэбзэгъэуцугъакIэм тетэу ар агъэцэкIэщт.
Мы лъэныкъомкIэ гухэлъэу щыIэхэр щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэнхэм фэшI фэтэрыбэу зэхэт унэхэр зышIыхэрэм хэбзэ къулыкъухэр IэпыIэгъу афэхъунхэ зэрэфаер республикэм ипащэ къыхигъэщыгъ.
— Муниципалитетхэм зэкIэми фэтэрыбэу зэхэт унэхэр зытырашIыхьанхэ алъэкIыщт площадкэ хьазырхэр яIэнхэ фае. Псэуалъэхэм яшIын ыкIи инфраструктурэм зэрэхэхьащтхэм епхыгъэ тхылъхэр игъом ятыгъэнхэр шъолъырым щызэхэщагъэ зэрэхъурэм АР-м архитектурэмрэ къэлэгъэпсынымрэкIэ и Комитет лъыплъэн фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Форумым зыфагъэхьазыры
АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Къуанэ Анзаур Шъачэ щыкIощт экономическэ форумым республикэм зызэрэфигъэхьазырырэм кIэкIэу къытегущыIагъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, лъэныкъо зэфэшъхьафхэм ателъытэгъэ предложении 10 бизнесым фагъэхьазырыгъ. Муниципалитетхэм япащэхэм мы лъэныкъомкIэ IофшIэныр нахь агъэлъэшынэу, нэмыкI инвестиционнэ проектхэр къагъэлъэгъонхэу министрэр къяджагъ.
Урысые ыкIи дунэе мэхьанэ зиIэ экономическэ форумхэм республикэр ахэлэжьэным мэхьанэшхо зэриIэр АР-м и ЛIышъхьэ къыIуагъ ыкIи ащ фэдэ Iофтхьабзэхэм зэрифэшъуашэу зафагъэхьазырынэу пшъэрылъ къафишIыгъ.
Газ оборудованием иуплъэкIун
Къалэхэу Магнитогорскэрэ Шахтэрэ къащыхъугъэ тхьамыкIагъохэм ауж фэтэрыбэу зэхэт унэхэм ащагъэфедэрэ газ оборудованием ылъэныкъокIэ уплъэкIун тедзэхэр зэхащэнхэу КъумпIыл Мурат пшъэрылъ къафишIыгъ. ЦIыфхэм ящынэгъончъагъэ къэухъумэгъэныр пстэуми апшъэу щытын зэрэфаер къыхигъэщыгъ.
Компаниеу «Газпром газораспределение Майкоп» зыфиIорэм ипащэу Игорь Сырчиным къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, джырэ уахътэм шъолъырым мыщ фэдэ уплъэкIунхэр щэкIох. Ау къулыкъушIэхэр унэхэм, фэтэрхэм арыхьанхэмкIэ ыкIи газым Iоф зэришIэрэр ауплъэкIунымкIэ къиныгъохэм яуалIэх. Ахэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ хэбзэ къулыкъухэр, муниципалитетхэм япащэхэр IэпыIэгъу къафэхъунхэу зафигъэзагъ.
Пыдзэфэ пытэхэм ядэщын
Зэхэсыгъом къыщаIэтыгъэ Iофыгъохэм ащыщ пыдзэфэ пытэхэм ягъэзекIон, ядэщын республикэм щызэхэщагъэ зэрэхъурэр. Къоджэ псэупIэхэм хэкIыр адащынымкIэ уасэу агъэнэфагъэхэр шапхъэхэм адештэмэ зэгъэшIэгъэным фытегъэпсыхьэгъэ уплъэкIунхэр зэхащэнхэу АР-м и ЛIышъхьэ пшъэрылъ къафишIыгъ.
— Пыдзафэхэм, хэкIым ядэщын пэIухьэрэ тарифыр цIыфхэмкIи, шъолъыр операторымкIи зафэу щытын, лъэныкъохэм яшIоигъоныгъэхэр къыдэлъытэгъэнхэ фае. Адыгеим ипсэупIэхэр къэбзэнхэм пстэуми тынаIэ тедгъэтынэу щыт, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Цифрэ шIыкIэм тет телевидениер
Цифрэ шIыкIэм тегъэпсыхьэгъэ телевидением республикэр техьанымкIэ пшъэрылъхэр зэшIохыгъэхэ зэрэхъурэм, непэрэ шапхъэхэм адимыштэжьырэ телевизорхэр зыгъэфедэхэрэр зэсэгъэхэ каналхэм тапэкIи яплъынхэ амал яIэным пае ащ ищыкIэгъэщт оборудованиер ащэфынымкIэ IэпыIэгъу зэрафэхъухэрэм АР-м и ЛIышъхьэ къыкIэупчIагъ. Мыщ дэжьым анахьэу анаIэ зытырадзэн фаеу зигугъу къышIыгъэр гъот макIэ зиIэ унагъохэр арых.
АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр къызэриIуагъэмкIэ, мы илъэсым мэкъуогъум и 3-м щегъэжьагъэу аналог шIыкIэм тет телевидением шъолъырым Iоф щишIэжьыщтэп, а уахътэм ехъулIэу цифрэм техьащтых. Республикэм ипащэ пшъэрылъэу къыгъэуцугъэм диштэу телевизорым пагъэуцощт оборудованием ищэфынкIэ гъот макIэ зиIэ нэбгырэ 1200-рэ фэдизмэ IэпыIэгъу афэхъугъэх, мыщ фэдизмэ джыри яшIуагъэ арагъэкIынэу агъэнафэ.
Мы пшъэрылъым изэшIохын муниципалитетхэм япащэхэми анаIэ тырагъэтынэу АР-м и ЛIышъхьэ къариIуагъ.
— Мыщ епхыгъэ фондым амалэу къытыхэрэр, шъолъырым къытIупщырэ грант мылъкур, нэмыкI шIыкIэхэр къызфэжъугъэфедэх. Адыгеим щыпсэухэрэм зэкIэми цифрэ шIыкIэм тет телевидениер алъыIэсын фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Социальнэ Iофыгъохэр
АР-м и ЛIышъхьэ ынаIэ зытыридзагъэхэм ащыщ пкъыгъо зэфэшъхьафхэм язещэн къэзыгъэнэфэрэ шапхъэхэр хьылъэзещэ машинэхэм амыукъоным лъыплъэгъэныр. Мыщ дэжьым зигугъу къышIыгъэр поселкэу Каменномостскэм иавтомобиль гъогу тет автотранспортыр ары.
— Мы чIыпIэм щызекIорэ хьылъэзещэ машинэхэр поселкэм дэмыхьанхэм фэшI гъогу гъэнэфагъэ афыхэтхыгъ. А шапхъэр гъэцэкIагъэ зэрэхъурэм Мыекъопэ районым ипащэхэр лъыплъэнхэ фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Джащ фэдэу тикъушъхьэхэм якIурэ гъогухэм абгъухэм машинэхэр зыщыбгъэуцун плъэкIыщт чIыпIэхэр ащыгъэпсыгъэнхэм иIофыгъуи къэзэрэугъоигъэхэр тегущыIагъэх. Мы гумэкIыгъор дэгъэзыжьыгъэным пае ащ фэгъэзэгъэ ведомствэхэм предложение гъэнэфагъэхэр къагъэхьазырынхэу АР-м и ЛIышъхьэ пшъэрылъ афишIыгъ.
Мыекъуапэ иавтомобиль гъогухэр гъэцэкIэжьыгъэнхэм ыкIи общественнэ чIыпIэхэр зэтегъэпсыхьэгъэнхэм япхыгъэ IофшIэныр зэхащэ зыхъукIэ цIыфхэм яеплъыкIэхэр къыдэлъытэгъэнхэ зэрэфаер республикэм ипащэ къыIуагъ. Гъогухэм яшIын ыкIи ягъэцэкIэжьын пэIуагъэхьанэу шъолъыр бюджетым къыхэхыгъэ сомэ миллион 250-рэ блэкIыгъэ илъэсым тикъэлэ шъхьаIэ фатIупщыгъ. 2019-рэ илъэсми а IофшIэныр лъагъэкIотэщт.
ЦIыфхэм яфитыныгъэхэмкIэ Уполномоченнэу Адыгеим щыIэм зыкъыфэзыгъэзагъэхэм гумэкIыгъо шъхьаIэу къаIэтыгъэхэм иIофыгъуи мэхьанэшхо ратыгъ. Ахэр зэхэфыгъэ зэрэхъурэм пшъэдэкIыжь зыхьырэ ведомствэхэр пытагъэ хэлъэу къекIолIэнхэу, къатефэрэр зэкIэ агъэцэкIэнэу АР-м и ЛIышъхьэ къафигъэпытагъ.
ТХЬАРКЪОХЪО Адам.
Сурэтхэр А. Гусевым тырихыгъэх
Источник: Газета Адыгэ Макъ